JÓZEF MENDRUŃ

Józef Mendruń urodził się 14 listopada 1939 roku we wsi Borki Wielkie koło Tarnopola. Zmarł 26 01 2021 roku w Warszawie.
Jako dziecko stracił prawie zupełnie wzrok na skutek wybuchu niewypału. Późniejsze operacje nie przyniosły dobrego rezultatu i pozostało mu tylko poczucie światła. Później dołączyły się także problemy ze słuchem.

Po edukacji domowej w 1955 roku został przyjęty do szkoły podstawowej w Laskach od razu do piątej klasy. Szkołę ukończył z bardzo dobrymi ocenami, potem zaś zdobył dyplom czeladnika w zawodzie tkacza. W 1961 roku zaczął pracę w spółdzielni „Nowa Praca Niewidomych”. Szkołę średnią ukończył w Warszawie, gdzie też w 1963 roku otrzymał świadectwo maturalne. Wymarzył sobie studiowanie psychologii na Uniwersytecie Warszawskim, co napotkało sprzeciw władz z racji jego niepełnosprawności, jednak dzięki pomocy wybitnych profesorów, m.in. Marii Grzegorzewskiej i Włodzimierza Dolańskiego udało się to marzenie urzeczywistnić.

Po studiach w 1969 roku rozpoczął pracę w Dziale Rehabilitacji Zarządu Głównego Polskiego Związku Niewidomych na stanowisku instruktora dla nowo ociemniałych. Od 1970 roku był kierownikiem Warszawskiego Okręgu PZN, a od 1974 – kierownikiem Działu Tyflologicznego Zarządu Głównego tej organizacji. W latach 1977 – 1981 pełnił funkcję sekretarza Generalnego i kierownika Związku. Potem powrócił do stanowiska kierownika Działu Tyflologicznego.

Zawsze uważał, że trzeba szczególnie pomagać ludziom z niepełnosprawnościami złożonymi. Zakładał stowarzyszenia rodziców dzieci niewidomych, zajmował się także rehabilitacją osób słabowidzących, dostrzegając ich nieco inne potrzeby. W 1991 roku, wraz z kilkoma osobami, założył Towarzystwo Pomocy Głuchoniewidomym, którzy do tej pory byli właściwie wykluczeni z życia społecznego. Była to pierwsza pozarządowa organizacja w polsce, działająca na rzecz tej grupy ludzi. Zajmował się też niewidomymi z cukrzycą i stwardnieniem rozsianym.

Upowszechniał także wiedzę o niewidomych, z jego inicjatywy zaczęto wydawać od 1974 roku „Przegląd Tyflologiczny”, a potem „Zeszyty Tyflologiczne” i „Materiały Tyflologiczne”. Przyczynił się też do wydawania przez PZN miesięcznika „Nasze dzieci”. W 1987 roku został dyrektorem ds. rehabilitacji w Zarządzie Głównym. W latach 1998 – 2003 był ponownie Sekretarzem Generalnym i dyrektorem Związku.
W roku 2005 wraz z innymi fundatorami założył Fundację Polskich Niewidomych i Słabowidzących „TRAKT”.

Józef Mendruń działał w wielu polskich i międzynarodowych stowarzyszeniach na rzecz ludzi z niepełnosprawnościami. Został odznaczony medalem Anny Sullivan. Wychował pokolenia ludzi zaangażowanych w pracę na rzecz środowiska głuchoniewidomych i niewidomych.