Implanty ślimakowe są elektronicznymi protezami, które mają zastąpić nieczynne komórki zmysłowe w uchu wewnętrznym. Implant ślimakowy, to medyczne urządzenie elektroniczne, które jest wszczepiane pacjentom, u których występuje głęboka lub całkowita utrata słuchu. Działa poprzez zamianę dźwięków na impulsy elektryczne, które są przekazywane do nerwu słuchowego. To umożliwia osobom z uszkodzonym słuchem odbieranie dźwięków i wrażenia dźwiękowe. Proces adaptacji i nauki rozpoznawania dźwięków po wszczepieniu wymaga czasu, ale dla wielu osób jest to rewolucyjna metoda przywracania lub poprawiania zdolności słuchowych.
Kilka słów o uchu w kontekście implantu ślimakowego.
Zdrowe, ludzkie ucho składa się z trzech części: ucha zewnętrznego, ucha środkowego i ucha wewnętrznego.
- Ucho zewnętrzne składa się z małżowiny usznej (tej części ucha, która jest widoczna na zewnątrz) oraz przewodu słuchowego zewnętrznego (wąskiego kanału prowadzącego do ucha środkowego). Małżowina uszna pomaga kierować dźwięki do przewodu słuchowego zewnętrznego. Przewód słuchowy zewnętrzny jest wyściełany włosami i gruczołami, które pomagają chronić ucho przed zanieczyszczeniami i infekcjami.
- Ucho środkowe to mała, powietrzna komora znajdująca się w kościach czaszki. Znajdują się w nim trzy kosteczki słuchowe: młoteczek, kowadełko i strzemiączko. Kosteczki słuchowe przekazują drgania błony bębenkowej do ucha wewnętrznego.
- Ucho wewnętrzne to najbardziej złożona część ucha. Znajdują się w nim narządy odpowiedzialne za słuch i równowagę. Ucho wewnętrzne składa się z przedsionka, ślimaka i trzech kanałów półkolistych. Przedsionek i kanały półkoliste odpowiadają za równowagę. Ślimak jest odpowiedzialny za słuch.
W przypadku głębokiego ubytku słuchu, komórki słuchowe są zniszczone. Dźwięki, nawet te głośne, nie powodują powstania impulsów nerwowych, a więc nie są słyszane. Wzmacnianie dźwięku za pomocą aparatów słuchowych przynosi zatem niewielkie korzyści.
Co to jest implant ślimakowy?
Implant ślimakowy, to zaawansowane urządzenie elektroniczne, wszczepiane podczas operacji chirurgicznej osobom z jedno bądź obustronną głuchotą lub jednostronnym bądź obustronnym głębokim niedosłuchem zmysłowo-nerwowym. Po wszczepieniu implant można wyczuć opuszkami palców, dotykając jego krawędzi przez skórę, natomiast nie jest on widoczny.
Systemy implantu złożone są z części wewnętrznej – implantu i zewnętrznej – procesora dźwięku. Wszczepienie implantu ślimakowego polega na umieszczeniu kapsuły implantu w kości skroniowej oraz na wprowadzeniu wiązki elektrod do ucha wewnętrznego – ślimaka. Procesor mowy noszony za uchem przetwarza dźwięk na bodziec elektryczny i przesyła go na falach radiowych przez skórę do implantu. Za pomocą elektrod stymuluje się elektrycznie nerw słuchowy, wywołując w nim impulsy nerwowe. Impulsy te przekazywane są przez nerw do mózgu. W ten sposób zastępuje się uszkodzone komórki słuchowe i tworzy się nowy słuch zwany słuchem elektrycznym.
Jak działa implant ślimakowy?
- Mikrofony: Zewnętrzna część implantu zawiera mikrofony, które zbierają dźwięki z otoczenia.
- Procesor dźwięku: Zbierane dźwięki są przekształcane w sygnały elektryczne przez procesor dźwięku, który noszony jest na uchu lub za uchem, albo bezpośrednio na głowie.
- Nadajnik: Sygnały elektryczne są przekazywane do nadajnika, który jest umieszczony na skórze za uchem lub nad uchem.
- Elektrody: Nadajnik przesyła zakodowane sygnały do elektrod wszczepionych w uchu wewnętrznym (ślimaku).
- Stymulacja nerwu słuchowego: Elektrody stymulują nerw słuchowy, który przesyła sygnały dźwiękowe do mózgu.
- Odbiór dźwięku: Mózg interpretuje te sygnały jako dźwięki, pozwalając na odbieranie i rozumienie dźwięków.
Jak się korzysta z implantu?
Rozpoczęcie korzystania z implantu to pewien proces – trzeba nauczyć się słyszenia, co trwać może od kilku miesięcy do kilku lat, a w niektórych przypadkach – zależnych od indywidualnych uwarunkowań, trwa dłużej. Proces rehabilitacji to z jednej strony dostrajanie implantu i procesora, a z drugiej, nauka słyszenia i rozumienia dźwięków. Sam procesor dźwięku zasilany jest za pomocą akumulatorka lub baterii, które zasilają też część wszczepioną.
Procedura wszczepienia implantu ślimakowego.
Procedura wszczepienia implantu ślimakowego jest złożonym, medycznym zabiegiem, który wymaga współpracy zespołu specjalistów. Składa się ona z kilku kroków:
- Kwalifikacja: Osoba z utratą słuchu musi być odpowiednio zakwalifikowana jako kandydat do implantu ślimakowego. Zazwyczaj wymaga się przeprowadzenia testów i ocen przez specjalistów audiologicznych i otolaryngologów, a także prześwietlenia głowy z akcentem położonym na kości skroniowe.
- Wstępne przygotowanie: Przed samą operacją pacjent musi przejść odpowiednie badania i konsultacje (na przykład okulistyczne w przypadku osób głuchoniewidomych), aby ocenić stan zdrowia i upewnić się, że jest to odpowiedni kandydat do zabiegu. Należy też być osobą zaszczepioną przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby.
- Operacja: Zabieg wszczepienia implantu ślimakowego jest wykonywany w znieczuleniu ogólnym przez chirurga otolaryngologa. Podczas operacji chirurg przeprowadza nacięcie za uchem i wchodzi wewnętrznie, aby osadzić elektrody wewnątrz ślimaka, który jest częścią wewnętrznego ucha odpowiedzialną za przekazywanie impulsów dźwiękowych do mózgu.
- Wszczepienie wewnętrznego komponentu: Po osadzeniu elektrod w ślimaku, chirurg umieszcza wewnętrzny element implantu, który będzie odpowiedzialny za odbieranie i przetwarzanie sygnałów dźwiękowych.
- Zewnętrzny komponent: Po zakończeniu operacji wszczepienia wewnętrznego komponentu, pacjent otrzymuje po jakimś czasie (do około miesiąca) zewnętrzny komponent implantu, który składa się z mikrofonu, procesora dźwięku i transmitera.
- Programowanie i adaptacja: Po okresie gojenia pacjent wraca do specjalisty, który dokonuje programowania procesora dźwięku i przystosowuje go do indywidualnych potrzeb pacjenta. Następnie rozpoczyna się proces nauki i adaptacji, w którym pacjent uczy się rozpoznawać i interpretować dźwięki generowane przez implant ślimakowy. W trakcie tego procesu następuje również dostrajanie implantu i procesora.
Warto zaznaczyć, że poszczególne etapy i szczegóły procedury mogą się różnić w zależności od specyfiki pacjenta i rodzaju implantu używanego w danym przypadku. Dlatego też wszczepienie implantu ślimakowego jest skomplikowanym procesem, który wymaga starannego planowania i ścisłej opieki medycznej.
Jaka jest główna różnica pomiędzy implantami ślimakowymi a aparatami słuchowymi?
Stosowanie aparatów słuchowych ma na celu poprawę komfortu słyszenia za pomocą jedynie wzmocnienia dźwięków. Natomiast implanty ślimakowe stymulują dźwięk do zakończeń nerwu słuchowego. Należy pamiętać, że wszczepienie implantu ślimakowego to operacja wymagająca późniejszej rehabilitacji. Musi być ona dobrze przemyślana, ponieważ w przypadku jej niepowodzenia nie można już wrócić do używania aparatu słuchowego.
Jak słychać przez implant ślimakowy?
Słyszenie przez implant ślimakowy jest procesem złożonym i wymagającym nauki. Osoby z implantem ślimakowym mogą słyszeć różne dźwięki, w tym głosy, dźwięki natury, muzykę i inne. Jednak jakość słyszenia może się różnić w zależności od indywidualnych czynników, takich jak rodzaj ubytku słuchu, czas, jaki upłynął od jego utraty do wszczepu, wiek, poziom motywacji i czas terapii. Osoby z implantem ślimakowym muszą również nauczyć się słyszeć w nowy sposób. Ten proces może potrwać kilka miesięcy lub nawet lat. W tym czasie osoby z implantem ślimakowym biorą udział w rehabilitacji słuchowej, która pomaga im w nauce rozumienia mowy i innych dźwięków.
Zapraszamy do posłuchania prezentacji słyszenia w implancie ślimakowym, którą przygotował autor kanału “Ja, cyborg” w serwisie YouTube.