Codzienne życie osób głuchoniewidomych wiąże się z wieloma wyzwaniami, a sytuacje nietypowe, takie jak ewakuacja, zgubienie się w przestrzeni publicznej czy podróż w nieznane miejsce, mogą być szczególnie trudne. Ważne jest, aby osoby z otoczenia wiedziały, jak w takich chwilach zachować się w sposób odpowiedzialny i pomocny.
Ewakuacja budynku
W sytuacji ewakuacji osoba głuchoniewidoma może nie zauważyć sygnałów alarmowych, takich jak syrena dźwiękowa czy migające światła. Dlatego bardzo ważne jest, aby w takim przypadku podejść do niej i delikatnie zwrócić jej uwagę, najlepiej dotykając ramienia. Należy zrobić to z wyczuciem, aby jej nie przestraszyć. Po zwróceniu uwagi warto krótko, ale jasno przekazać, co się dzieje, na przykład pisząc na dłoni lub używając alfabetu Lorma, jeśli jest znany.
Podczas ewakuacji konieczne jest także prowadzenie osoby głuchoniewidomej w sposób bezpieczny. Warto informować ją o przeszkodach, takich jak schody, progi czy tłum ludzi. Na przykład można delikatnie kierować rękę osoby w stronę poręczy lub prowadzić ją, pozwalając na trzymanie się za łokieć lub za bark. Jeśli przestrzeń jest szczególnie trudna do pokonania, warto opisać sytuację słowami lub np. rysując na dłoni, aby osoba mogła lepiej zrozumieć otoczenie.
Zgubienie się w przestrzeni publicznej
Gdy osoba głuchoniewidoma wydaje się zdezorientowana lub zagubiona w przestrzeni publicznej, warto podejść do niej i zaproponować pomoc. Pierwszym krokiem jest delikatne zwrócenie jej uwagi, na przykład dotykiem, a następnie spokojne pytanie, czy potrzebuje wsparcia. W przypadku zgody na pomoc należy zapytać, jak można jej najlepiej udzielić. Może to być opisanie otoczenia, wskazanie kierunku lub odprowadzenie do konkretnego miejsca.
Jeśli osoba nie zna alfabetu Lorma ani nie ma przy sobie urządzeń wspierających komunikację, można pisać na kartce, dłoni lub wskazywać proste informacje gestami. Kluczowe jest, aby być cierpliwym i jasno przekazywać informacje, na przykład opisując lokalizację w sposób konkretny, jak „Jesteśmy na rogu ulicy Kościuszki i Mickiewicza, po lewej jest przystanek autobusowy”. Jeżeli sytuacja tego wymaga, można pomóc osobie skontaktować się z jej bliskimi.
Podróż w nieznane miejsce
W przypadku podróży w nieznane miejsce ważne jest, aby dobrze się przygotować. Jeśli planujesz wspierać osobę głuchoniewidomą podczas takiej podróży, zadbaj o szczegółowy plan, w którym znajdą się informacje o trasie, przystankach i punktach orientacyjnych. Możesz również przygotować opis całego przebiegu podróży, aby osoba mogła czuć się bardziej pewnie.
Podczas samej podróży należy regularnie informować osobę głuchoniewidomą o postępach, na przykład „Za chwilę wysiadamy” albo „Zbliżamy się do stacji Kraków Główny”. Jeśli korzystacie z komunikacji publicznej, upewnij się, że osoba ma bezpieczne miejsce do siedzenia oraz wie, gdzie znajdują się drzwi wyjściowe. Ważne jest także, aby w trakcie podróży zapewnić osobie komfort, pomagając na przykład w odnalezieniu toalety, schowka na bagaż lub innych udogodnień.
Inne nietypowe sytuacje
W sytuacjach, gdy osoba głuchoniewidoma doświadcza problemów z urządzeniami wspomagającymi, takich jak aparaty słuchowe czy linijki brajlowskie, warto zaoferować pomoc w znalezieniu rozwiązania. Na przykład można zaproponować pomoc w znalezieniu miejsca naprawy lub alternatywnych metod komunikacji na czas, gdy urządzenie nie działa.
W przypadku nagłych sytuacji zdrowotnych, takich jak zasłabnięcie, należy natychmiast wezwać pomoc medyczną i poinformować ratowników o specyficznych potrzebach osoby głuchoniewidomej. Warto również upewnić się, że osoba ma dostęp do swoich leków lub innych potrzebnych rzeczy.
Jeżeli znajdujecie się w dużym tłumie, warto zadbać o bezpieczeństwo osoby głuchoniewidomej, trzymając ją delikatnie za rękę lub pozwalając jej trzymać się Twojego łokcia lub ramienia. Informuj na bieżąco o kierunku ruchu i ewentualnych przeszkodach, aby mogła poruszać się z większą pewnością.
Kluczowe jest
W sytuacjach nietypowych kluczowe jest wykazanie się empatią, cierpliwością oraz znajomością podstawowych zasad komunikacji z osobą głuchoniewidomą. Ważne jest, aby zachowywać się w sposób, który nie tylko ułatwia jej poruszanie się i funkcjonowanie, ale także respektuje jej niezależność i potrzeby. Każdy gest wsparcia może w takich sytuacjach znacząco wpłynąć na jej komfort i bezpieczeństwo.